Wikipedia:Voorbladartikel week 23 2018

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Die ligging van Sisilië aan die Italiaanse kus.

Die Sisiliaanse Mafia of Italiaanse Mafia, ook net bekend as die Mafia en onder sy lede as Cosa Nostra ("Ons Ding" of "Ons Saak"), is ’n misdaadsindikaat in Sisilië, Italië. Dit is ’n losse vereniging van misdaadgroepe wat ’n gemeenskaplike organisatoriese struktuur en gedragskodes het. Die basiese groep is bekend as ’n "familie", "clan" of "cosca". Elke familie maak aanspraak op die oorheersing van ’n sekere gebied, gewoonlik ’n dorp, buurt of stad, waarin hulle mense beskerm en misdaad pleeg. Die lede noem hulself "manne van eer", maar die publiek verwys gewoonlik na hulle as "mafiosi". Die Mafia se kernbedrywighede is beskerming deur geweld, die beslegting van dispute tussen misdadigers en toesig oor en die organisering van onwettige ooreenkomste en transaksies.

Ná vlae emigrasie het die Mafia ook versprei na ander lande soos die Verenigde State en Kanada.

’n Mafia-clan word gelei deur ’n baas, wat bygestaan word deur ’n onderbaas en onder toesig is van een of meer raadgewers. Onder sy bevel is groepe soldate. Die baas en raadgewers word elke jaar gekies. Cosa Nostra gebruik ook "vennote": korrupte amptenare en voornemende mafiosi wat bloot as werktuie beskou word wat hulle kan "gebruik". Ondanks die naam "families" is lede gewoonlik nie bloedverwante nie. Lidmaatskap en rang in die Mafia is ook nie oorerflik nie.

Die Mafia het streng gedragskodes wat nougeset nagekom moet word. ’n Lid mag nie ’n ander lid nader tensy hy hom ken of deur ’n derde party voorgestel word nie, uit vrees dat polisiemanne die families kan infiltreer. Hulle mag ook nie saam met polisiemanne gesien word of by die Mafia aansluit as daar wetstoepassers in hul familie is nie. Hulle moet altyd eerlik op vrae antwoord en moet verkieslik nie alkohol of dwelms gebruik nie. Hulle moet ook te alle tye beskikbaar wees vir Cosa Nostra. As die kode van stilswye, omertà, verbreek word, is die dood hul voorland.

Dit is moeilik om die geskiedenis van die Mafia na te speur weens ’n gebrek aan dokumente. Dit het in die 19de eeu ontstaan, moontlik ná Sisilië se oorgang van feodalisme na kapitalisme vanaf 1812 en die eiland se anneksasie deur die vasteland van Italië in 1860. Die getal grondbesitters op die eiland het geweldig toegeneem, en daarmee saam die aanvraag na iemand wat dispute kon help oplos, kontrakte kon afdwing en eiendomme kon beskerm. Die polisie was nie in staat nie, onder meer weens ’n gebrek aan getalle. Die verskillende gebiede, veral in die weste van die eiland, was ’n groot deel van die jaar in die hande van misdadigers, wat toegeneem het weens armoede. Eiendomsbesitters het hulle tot buitewetlike bemiddelaars en beskermers gewend wat hulle eindelik in die eerste Mafia-clans georganiseer het.

Mafiosi het magtig geword en vroeg al in politiek ingemeng – kiesers is geïntimideer om vir die mafiosi se gunstelingkandidate te stem. So is bondgenote in die regering geskep wat die mafiosi tot hul voordeel aangewend het. Swael, Sisilië se grootste uitvoerproduk, het dele van die eiland ook blootgestel aan afpersing en die ontstaan van mafiatipe organisasies wat beskerming kon bied. Die owerhede se eerste groot aanslag op die Mafia was reeds in die 1890's, met 'n verhoor wat in Mei 1901 begin het. Op die ou end is net 32 verdagtes skuldig bevind aan misdaadbande.

Tussen 1925 en 1929 het Benito Mussolini ’n veldtog teen die Mafia gevoer om van politieke teenstanders ontslae te raak en fascisme op die eiland te vestig. Dit was baie suksesvol. Volgens een informant het die Mafia ná die oorlog skaars nog bestaan. Nadat die Geallieerdes Sisilië in 1943 binnegeval het, het misdaad weer gedy in die chaos en die mafiosi was weer in aanvraag.

Die 1950's en 1960's was moeilike tye vir die Mafia weens ’n aanslag op hulle ná die Eerste Mafiaoorlog, waarin baie burgerlikes dood is. Amper 2 000 mense is in hegtenis geneem en baie mafiosi het hul bedrywighede gestaak en weggekruip. In die 1970's het sake weer beter gelyk danksy smokkelary, veral van sigarette en heroïen. In dié tyd is die Corleonesi-koalisie van Mafiafamilies egter deur die baas van die Corleone-clan gestig om Cosa Nostra en sy dwelmbedrywighede oor te neem. Hulle het die Mafia se reëls gemanipuleer en tydens die Tweede Mafiaoorlog eenvoudig honderde teenstanders in die Mafia uit die weg geruim. Hulle het ook ’n veldtog gevoer teen joernaliste, amptenare en polisiemanne wat dit gewaag het om hulle teen te gaan. Baie mafiosi het eindelik hul rug op Cosa Nostra gedraai en informante vir die polisie geword. Ná talle inhegtenisnemings en ’n groot verhoor in 1986/'87 is 342 mafiosi skuldig bevind. Ná die inhegtenisneming van die destydse hoof van die Corleonesi, die "baas van base" Salvatore Riina, in Januarie 1993 het die Mafia ’n terrorismeveldtog gevoer op die vasteland van Italië. Riina is opgevolg deur Leoluca Bagarella en daarna Bernardo Provenzano, wat die vlaag geweld beëindig het.

Teen die laat 1990's was die verswakte Cosa Nostra verplig om die grootste deel van die onwettige dwelmhandel aan ’n ander misdaadorganisasie af te staan. In 2017 en '18 is groot getalle Mafialede en mense wat bande met hulle gehad het, in hegtenis geneem en van verskeie misdade aangekla.

Beskerming deur die Mafia is nie beperk tot onwettige bedrywighede nie. Winkeleienaars betaal die Mafia dikwels om hulle teen diewe te beskerm. In ruil daarvoor word die Mafia weer deur sy kliënte teen die owerhede beskerm. Dit is een van die redes waarom niemand nog die Mafia kon vernietig nie.

...lees verder